Karbondioksit
Karbondioksit (kimyasal formülü CO₂), tek bir karbon atomunun iki oksijen atomuna kovalent olarak çift bağla bağlanmasıyla oluşan, doğal olarak bulunan kimyasal bir bileşiktir. Standart sıcaklık ve basınçta bir gazdır ve 2014 yılı itibarıyla Dünya atmosferinde bu halde hacimce yaklaşık %0.04 (400 ppm) konsantrasyonda bulunur. Portatif basınçlı cihazlardaki pnömatik sistemlerle ilgili en yaygın kullanılan sıkıştırılmış gazlardan biridir. Karbondioksit ayrıca kaynak işlerinde bir atmosfer olarak da kullanılır, ancak elektrik ark kaynağında çoğu metali oksitleme eğilimindedir. Karbondioksit ile yapılan kaynakların inert gazlarla yapılan kaynaklardan daha gevrek olmasına ve bu tür kaynakla birleştirilen parçaların karbonik asit oluşumu nedeniyle zamanla bozulabilmesine rağmen, otomotiv endüstrisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu gaz, argon veya helyum gibi daha inert gazlara göre daha ucuz olduğu için kaynak gazı olarak daha yaygın şekilde kullanılır. Oda sıcaklığında yaklaşık 60 bar (870 psi, 59 atm) basınçla gazdan sıvı hale geçerek mevcut bir kapta daha fazla karbondioksitin depolanmasına olanak tanıması, ayrıca uygun fiyatlı ve yanmaz olması nedeniyle sıkıştırılmış gaz gerektiren geniş bir tüketim ürünleri yelpazesinde uygulanır.
Çoğu durumda, cankurtaran yelekleri hızlı şişmeyi sağlayan sıkıştırılmış karbondioksit kartuşlarından oluşur. CO₂ alüminyum kapsülleri ayrıca havalı silahlar, paintball işaretleyicileri, bisiklet lastiklerinin şişirilmesi ve gazlı su yapımı için sıkıştırılmış gaz tedarik ürünleri olarak satılmaktadır. Sıvı karbondioksitin hızlı buharlaşması kömür madenlerinde patlatma için kullanılır. Yüksek konsantrasyonlarda karbondioksit, zararlıların yok edilmesinde de kullanılabilir. Sıvı karbondioksit (genellikle süperkritik formda), bazı gıda ürünlerinin ve teknolojik malzemelerin kritik nokta kurutmasında, taramalı elektron mikroskobu için numunelerin hazırlanmasında ve kahve çekirdeklerinin 5 kata kadar kafeinsizleştirilmesinde kullanılır.
Karbondioksit alevi söndürür ve bazı yangın söndürücülerin, özellikle elektrik hattı yangınları için tasarlananların içeriğinde basınç altında sıvı karbondioksit bulunur. Karbondioksitli söndürücüler, az miktarda yanıcı sıvıların ve elektrik kaynaklı yangınların söndürülmesi için oldukça uygundur. Ancak karbondioksit, yanıcı katı maddelerin neden olduğu yangınları söndürmek için elverişli değildir, çünkü oksijeni dışarı atar ve yanan maddeleri yeterince soğutamaz; karbondioksit dağıldığında ise bu maddeler atmosferik oksijenin etkisine bağlı olarak serbestçe yeniden alev alabilirler. Karbondioksit ayrıca, özel tehlikelerin lokal uygulaması ve korunan alanın genel olarak söndürülmesiyle ilgili sabit yangından korunma sistemlerinde bir yangın söndürme maddesi olarak yaygın şekilde kullanılır.
Bununla birlikte, Uluslararası Denizcilik Örgütü standartları, gemi ambarlarının ve makine dairelerinin yangından korunması için karbondioksit sistemlerini onaylamaktadır. Karbondioksit bazlı yangından korunma sistemleri birkaç ölüm vakasına neden olmuştur, çünkü oldukça yüksek konsantrasyonlarda boğulmaya yol açar. CO₂ sistemleriyle ilgili bir incelemede, 1975 yılı ile raporun hazırlandığı tarih arasında 51 kaza meydana geldiği ve bunun sonucunda 72 kişinin hayatını kaybettiği, 145 kişinin ise yaralandığı ortaya çıkmıştır.
Sıvı karbondioksit birçok lipofilik organik bileşik için iyi bir çözücüdür ve kahveden kafeini uzaklaştırmak için kullanılır. Karbondioksit, ilaç ve diğer kimyasal işleme endüstrilerinde klorlu organik bileşikler gibi daha geleneksel çözücülere kıyasla daha az toksik bir alternatif olarak dikkat çekmiştir. Bu amaçla, karbondioksit bazı kuru temizleyiciler tarafından kullanılır. Karbondioksit, geliştirilmiş petrol üretimi (EOR) yöntemlerinde kullanılır. Bu sırada karbondioksit petrol kuyularına enjekte edilir ve oldukça zorlu koşullar altında petrolle karışır. Bu yaklaşım, kalıntı petrol doygunluğunu %7-23 oranında azaltarak ilk üretime ek olarak orijinal petrol üretimini artırabilir. Aynı zamanda basınçlandırıcı bir madde olarak da işlev görür ve yeraltı ham petrolü içinde çözündüğünde, petrolün viskozitesini yeterince azaltır ve yüzey olaylarının kimyasını değiştirerek petrolün rezervuardan daha hızlı bir şekilde eski petrol yataklarına akmasını sağlar; karbondioksitin enjeksiyon kuyularına taşınması için geniş boru hattı ağları kullanılır. Sıvı ve katı haldeki karbondioksit, özellikle gıda endüstrisinde oldukça soğutucu özelliklere sahiptir. Bu özellik sayesinde dondurmaların ve diğer dondurulmuş gıda maddelerinin taşınması ve saklanması sırasında kullanılır.
Katı karbondioksite “kuru buz” denir ve soğutucu ekipmanların etkili olmadığı durumlarda küçük ölçekli taşımalar için kullanılır. Katı karbondioksit, hava sıcaklığından bağımsız olarak, sabit atmosfer basıncında daima -78.5 °C'nin altındadır.
Argon, Ar sembolü ve atom numarası 18 olan kimyasal bir elementtir.
Argon-Karbondioksit C-50 (%50 argon / %50 CO₂)
Asetilen (sistematik adı: etin), C₂H₂ formülüne sahip kimyasal bir bileşiktir.
Azot, N sembolü ve atom numarası yedi olan kimyasal bir elementtir.
Helyum, He sembolü ve atom numarası 2 olan kimyasal bir elementtir.
Oksijen, O sembolü ve atom numarası 8 olan kimyasal bir elementtir.
Propan (moleküler formülü C₃H₈), üç karbon atomlu bir alkandır.